Πόνος στην περιοχή
του ώμου
Αιτίες που προκαλούν πόνο στην περιοχή του ώμου.
Η άρθρωση του ώμου χαρακτηρίζεται σαν «άρθρωση των μαλακών μορίων», καθώς η σταθερότητα της εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τους μύες και τους συνδέσμους της περιοχής. Μόνο το 25% έως 30% της κεφαλής του βραχιονίου οστού έρχεται σε επαφή με την ωμογλήνη.
Η άρθρωση του ώμου σχηματίζεται από τρία οστά. Την ωμοπλάτη, το βραχιόνιο και την κλείδα. Οι τένοντες τεσσάρων μυών σχηματίζουν το πέταλο των στροφέων μυών (rotator cuff). Αυτοί οι μύες είναι ο υπερακάνθιος, ο υπακάνθιος, ο ελάσσων στρογγύλος και ο υποπλάτιος. Οι τένοντες ενώνουν τους μύες με τα οστά. Οι μύες μετακινούν τα οστά μέσο των τενόντων. Το πέταλο των στροφέων μυών, ενώνει την ωμοπλάτη με το βραχιόνιο οστό, ενώ συμμετέχει στην ανύψωση και στροφή του χεριού. Καθώς το χέρι σηκώνεται το πέταλο αυτό σταθεροποιεί την κεφαλή του βραχιονίου με την ωμογλήνη (την αρθρική επιφάνεια της ωμοπλάτης). Το τμήμα της ωμοπλάτης πάνω από την άρθρωση του ώμου λέγεται ακρώμιο. Μεταξύ του ακρωμίου και του τένοντα υπάρχει ο θύλακος. Αυτός είναι ένας λιπαντικός σάκος που προστατεύει τους μύες και τους τένοντες στην διάρκεια της κίνησης, ελαχιστοποιώντας τις τριβές.
Πέρα από το γεγονός ότι η άρθρωση του ώμου πρέπει να είναι λειτουργική, πρέπει να προσφέρει την απαραίτητη σταθερότητα για την λειτουργικότητα ολοκλήρου του χεριού. Αυτός ο ρόλος την κάνει επιρρεπή σε τραυματισμούς. Τις περισσότερες φορές ο πόνος στην περιοχή του ώμου είναι αποτέλεσμα τραυματισμού ή υπερκόπωσης του θύλακα, των μυών, των τενόντων και των συνδέσμων της περιοχής.
Αναλυτικά:
· ΤΕΝΤΙΝΙΤΙΔΑ – φθορά από μικροτραυματισμό στους τένοντες της περιοχής, αποτέλεσμα έντονης δραστηριότητας ή επαναλαμβανόμενης λανθασμένης κίνησης της άρθρωσης.
· ΘΥΛΑΚΙΤΙΔΑ – φλεγμονή του αρθρικού θύλακα της άρθρωσης που συνοδεύεται από οίδημα. Συνήθως λόγω υπερκόπωσης της περιοχής.
· ΑΡΘΡΙΤΙΔΑ – εκφυλιστικές αλλοιώσεις στον αρθρικό χόνδρο των αρθρικών επιφανειών.
· ΕΞΑΡΘΡΩΣΗ – αλλαγή στη διάταξη της άρθρωσης ως αποτέλεσμα βίαιου τραυματισμού της άρθρωσης.
· TRIGGER POINTS ή ΣΗΜΕΙΑ ΠΥΡΟΔΟΤΗΣΗΣ ΠΟΝΟΥ – ο μικροτραυματισμός των μυών μπορεί να προκαλέσει τη δημιουργία trigger point, δηλαδή επώδυνων σημείων που που μπορούν να προβάλλουν πόνο σε διάφορες περιοχές του χεριού μακριά από το σημείο τραυματισμού.
· ΑΥΧΕΝΙΚΟ ΣΥΝΔΡΟΜΟ – ο πόνος είναι αποτέλεσμα φλεγμονής νεύρου (ριζίτιδα) από την Αυχενική Μοίρα της σπονδυλικής στήλης.
. ΟΛΙΚΗ ΡΗΞΗ ΤΕΝΟΝΤΩΝ
· Σε σπάνιες περιπτώσεις η αιτία του πόνου μπορεί να οφείλεται σε νεοπλασία ή άλλες παθολογικές αιτίες.
Βασικά συμπτώματα
Τα συμπτώματα είναι ανάλογα της βασικής αιτίας του προβλήματος. Μπορούμε όμως να τα συνοψίσουμε:
1. Πόνος που πιθανόν να έχει υφέσεις και εξάρσεις, να μεταβάλλεται ή να είναι συνεχής, να ακτινοβολεί σε ολόκληρο το χέρι, ή να γίνεται αντιληπτός στην διάρκεια συγκεκριμένων κινήσεων ή κατά την νυκτερινή ανάπαυση.
2. Περιορισμός της κίνησης που μπορεί να καταλήξει σε «Σύνδρομο Παγωμένου Ώμου».
3. Αστάθεια της άρθρωσης.
4. Οίδημα στην οξεία φάση.
5. Μυϊκή αδυναμία
Πρώτες Βοήθειες
Οι πρώτες βοήθειες περιλαμβάνουν τα εξής:
1. Σταματάμε την δραστηριότητα που προκάλεσε τον πόνο.
2. Εφαρμόζουμε πάγο στην περιοχή (ΟΧΙ ζέστά επιθέματα).
3. Περιορίζουμε τις δραστηριότητες (ΟΧΙ ακινησία).
4. Αν ο πόνος συνεχιστεί πέρα των τεσσάρων ή πέντε ημερών και συνοδεύεται από αδυναμία να χρησιμοποιούμε το χέρι τότε πρέπει να επισκεφθούμε τον ιατρό.
Διάγνωση
Λόγω της πολυπλοκότητας της άρθρωσης, αλλά και των πολλών πιθανών αιτιών που μπορούν να προκαλέσουν τον πόνο, η αξιολόγηση του προβλήματος, η κατανόηση του μηχανισμού που προκάλεσε το πρόβλημα και η προοπτική για αποκατάσταση είναι μια σύνθετη διαδικασία. Περιλαμβάνει την κλινική αξιολόγηση του ασθενή, δηλαδή τον έλεγχο του εύρους κίνησης της άρθρωσης, τον έλεγχο της μυϊκής ισχύος, την νευρολογική εξέταση (αισθητικότητα – αντανακλαστικά), την ψηλάφηση, με σκοπό να αναπαράγουμε τον πόνο και διάφορες άλλες δοκιμασίες. Επιστρατεύονται διαγνωστικές μέθοδοι όπως είναι η απλή ακτινογραφία, η αξονική ή η μαγνητική τομογραφία, το Ηλεκτρομυογράφημα κ.α.. Στην συνέχεια σύμφωνα με τα ευρήματα σχεδιάζουμε την θεραπεία σύμφωνα με τις ατομικές ανάγκες του ασθενή.
Θεραπεία
Η θεραπεία μπορεί να περιλαμβάνει:
· Φαρμακευτική αγωγή.
· Laser Χαμηλής Ισχύος.
· Θεραπευτικό Υπέρηχο.
· Ιοντοφόρεση με χρήση αντιφλεγμονώδους ή κορτιζονούχου φάρμακου. Εδώ πρέπει να προσέξουμε ότι η ιοντοφόρεση ή η έγχυση με κορτιζονούχο φάρμακο αντενδείκνυται σε συνδυασμό με Laser Χαμηλής Ισχύος, καθώς μπορεί να προκαλέσει επιδείνωση των συμπτωμάτων.
· Απελευθέρωση των trigger points με την ισχαιμική πίεση ή την τεχνική της στεγνής βελόνας πάντα σε συνδυασμό με διατάσεις.
· Κινητοποίηση της άρθρωσης (mobilization), στα όρια του πόνου, με στόχο την αύξηση του εύρους κίνησης.
· Μυϊκή ισχυροποίηση.
· Σε περίπτωση «Συνδρόμου του παγωμένου ώμου», θεωρείται απαραίτητο η χρήση του μηχανήματος CPM (Παθητικής κινητοποίησης του Ώμου).
· Όταν υπάρχει αστάθεια του ώμου απαιτείται ειδική επίδεση του ώμου (Shoulder taping) και ειδικό πρόγραμμα αποκατάστασης που να περιλαμβάνει επανεκπαίδευση με Biofeedback.
· Ασκήσεις Ιδιοδεκτικότητας.
. ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ, σε περίπτωση αποτυχίας της συντηρητικής αντιμετώπισης
Πρόληψη
Καλύτερα να προλαμβάνουμε παρά να θεραπεύουμε για αυτό:
· Ασκήσεις διατάσεων πριν από έντονη μυϊκή δραστηριότητα.
· Καλό μυϊκό σύστημα.
· Συχνά διαλείμματα σε περιόδους έντονης δραστηριότητας.
· Ποικιλία στις κινήσεις, χρησιμοποιούμε περισσότερες της μιας αρθρώσεις.
· Βελτίωση της τεχνικής σε αθλητές ή σε ανθρώπους με χειρονακτική εργασία.
· Σε περίπτωση πόνου σταματάμε ότι κάνουμε και εφαρμόζουμε πάγο.
