πρώτους μήνες η έγκυος έχει περισσότερες ενοχλήσεις (τάση για εμετό, ζαλάδες,
συχνοουρία κλπ.) και επειδή κατά την περίοδο αυτή ο κίνδυνος αποβολής είναι
μεγαλύτερος. Γίνεται πάντοτε κατόπιν εντολής του γιατρού και στη συνέχεια σε
συνεργασία με το γιατρό.
Η ειδική φυσιοθεραπεία έχει σκοπό να «ξεκουράσει» τους μύες από την ακινησία που
προκαλεί ο σημερινός τρόπος ζωής, να μάθει την έγκυο να ελέγχει εκούσια τις διάφορες
ομάδες μυών που θα έχουν ιδιαίτερη αποστολή κατά τη διάρκεια του τοκετού, δηλαδή
όλες τις ομάδες μυών που κάνουν δυνατή μια βαθιά, ήρεμη αναπνοή και περιβάλλουν την
λεκάνη, την κοιλιά και τα πόδια.
Οι ειδικές ασκήσεις που αποτελούν το ειδικό αυτό πρόγραμμα φυσιοθεραπείας δεν είναι
σπορ, γι’ αυτό δεν απαιτεί ιδιαίτερη προσπάθεια, αλλά είναι περισσότερο μια ιδανική
άσκηση για όλο το σώμα και συντελεί στο χαλάρωμα και την ξεκούραση του σώματος,
καθώς επίσης μαθαίνει την έγκυο να αναπνέει σωστά.
Η ειδική φυσιοθεραπεία μπορεί να περιορίσει την χρονική διάρκεια του τοκετού και να
τον κάνει πιο ανώδυνο και πιο εύκολο, κάτι που είναι βέβαια για το καλό του μωρού.
ιευκολύνει την κυκλοφορία του αίματος, καλυτερεύει τη στάση του σώματος, βοηθά τη
γυναίκα να γνωρίσει καλύτερα το σώμα της, και με τον τρόπο αυτό αποφεύγονται ο
φόβος, η αβεβαιότητα και μια σειρά από επιπλοκές στο 3ο τρίμηνο της εγκυμοσύνης, που κουράζουν αφάνταστα κάποιες γυναίκες
Οι σκοποί σε αυτό το στάδιο είναι οι εξής:
• Χαλάρωση του μυϊκού συστήματος (τμηματική – γενική).
• Πρόληψη της θρόμβωσης και αποσυμφόρησης της κυκλοφορίας των κάτω άκρων.
• δ ιάταση, χαλάρωση και ισχυροποίηση των μυών των κάτω άκρων.
• διάταση, χαλάρωση και ισχυροποίηση των μυών της λεκάνης.
• Κινητοποίηση της σπονδυλικής στήλης, ισχυροποίηση των κοιλιακών μυών-
χαλάρωση των ραχιαίων.
• Εκμάθηση διαφραγματικής, θωρακικής και συγχρονισμένης αναπνοής.
Οφέλη άσκησης
Η άσκηση κατά την εγκυμοσύνη έχει σημαντικά οφέλη:
• Ανάπτυξη ή και καλλιέργεια της μυϊκής αντοχής και δύναμης.
• Ανάπτυξη ή και καλλιέργεια της καρδιο -
αναπνευστικής αντοχής.
• διευκόλυνση της γαστρεντερικής λειτουργίας.
Μείωση της εμφάνισης της δυσκοιλιότητας.
• δ ιατήρηση της τόσο ουσιαστικής σωστής θέσης
σώματος και αποφυγή εμφάνισης μη κανονικών
καμπύλων της σπονδυλικής στήλης.
• Καλλιέργεια και διατήρηση της ευλυγισίας.
• Πρόληψη και αντιμετώπιση των πόνων στην οσφυϊκή χώρα.
• Αύξηση με την γενική έννοια της αντοχής του οργανισμού.
• ημιουργία προϋποθέσεων για ένα λειτουργικό χαλάρωμα.
• Μείωση της αντίληψης της έντασης του πόνου κατά τον τοκετό.
• Βελτίωση του ύπνου.
• Προϋποθέσεις για μια ενεργό και ουσιαστική συμμετοχή κατά τον τοκετό.
• δ ιασκέδαση και αποτροπή της συνηθισμένης κατάθλιψης της εγκύου.
• Παροχή υποστήριξης.
• Αύξηση της αυτοαντίληψης και αυτοεκτίμησης.
• Ευκολότερη και γρηγορότερη επάνοδος μετά τον τοκετό.
• Προετοιμασία για την αντιμετώπιση των παραπάνω φορτίων μετά τον τοκετό.
• Ενδυνάμωση των μυών του περινέου που βοηθούν στην εξώθηση του εμβρύου.
• Βελτίωση της φυσικής κατάστασης.
• Μείωση του καρδιαγγειακού στρες.
• Αποφυγή υπερβολικού στρες.
• διευκόλυνση την ώρα του τοκετού λόγω της αύξησης της ικανότητας παραγωγής
έργου και λόγω της λειτουργικής βελτίωσης των ειδικών μυών που δραστηριοποιούνται
την ώρα του τοκετού. Η διευκόλυνση αυτή είναι μεγαλύτερη όταν η γυναίκα έχει γεννήσει
ήδη μία φορά.
• Γρηγορότερη αποκατάσταση μετά τον τοκετό.
• Βελτίωση κι ανακούφιση των πόνων στη μέση και στη σπονδυλική στήλη.
• Πιθανά αποφυγή διαβήτη (ελάττωση απαιτήσεων οργανισμού για ινσουλίνη, αύξηση
του μεταβολισμού λιπών σε σύγκριση με το μεταβολισμό των υδατανθράκων).
• Βελτίωση της κυκλοφορίας και απάλυνση των ευρυαγγειών.[11,40,41]
Πρόσφατες έρευνες έχουν δείξει ότι η ψυχική υγεία της εγκύου σχετίζεται άμεσα με την
καλή διανοητική, ψυχική και σωματική ανάπτυξη του παιδιού. Έρευνα που δημοσιεύθηκε
στο έγκριτο επιστημονικό περιοδικό Journal of Pediatrics αναφέρει ότι η γυμναστική
συντελεί στην καλή υγεία της εγκύου, αλλά έχει και σημαντικά οφέλη για το έμβρυο. Τα παιδιά μητέρων που αθλούνταν κατά την εγκυμοσύνη ήταν πιο αδύνατα, χωρίς όμως το
ύψος και το βάρος τους να είναι εκτός των φυσιολογικών ορίων.
Αρνητικές επιπτώσεις άσκησης
Παρά τα τόσα πλεονεκτήματα της άσκησης υπάρχουν και κάποιες μειονεκτήματα που
είναι τα εξής:
• Μυοσκελετικοί τραυματισμοί
Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης η αύξηση του μεγέθους της μήτρας αυξάνει την
πίεση στη σπονδυλική στήλη με αποτέλεσμα τη μεταβολή του κέντρου βάρους και
συνακόλουθα τη δυσκολότερη ισορρόπηση του σώματος. Ιδιαίτερα στα τελευταία στάδια
της εγκυμοσύνης το σωματικό βάρος αυξάνεται. Επίσης λόγω της κατακρατήσεως ύδατος
δυσχεραίνεται η κίνηση στους καρπούς και αστραγάλους. Όλες αυτές οι φυσιολογικές
μεταβολές αυξάνουν τον κίνδυνο μυοσκελετικών τραυματισμών κατά τη διάρκεια της
άσκησης. Κλινικές μελέτες έχουν δείξει ότι αν και μπορούν να συμβούν τραυματισμοί,
ωστόσο οι δυσμενείς μακροπρόθεσμες επιπτώσεις τους για τη μητέρα και το νεογνό
εμφανίζονται ως αμελητέες.
• Μείωση μεταφοράς οξυγόνου στο έμβρυο
Κατά τη διάρκεια της άσκησης αυξάνεται η ροή του αίματος στους μυς που ασκούνται
ενώ ταυτόχρονα μειώνεται η ροή του αίματος στα κοιλιακά όργανα. Από το γνωστό αυτό
αποτέλεσμα της άσκησης πάνω στο ανθρώπινο σώμα πιθανολογείται ότι ενυπάρχει
κίνδυνος μείωσης της ροής του αίματος προς το έμβρυο με επακόλουθο τη μείωση του
μεταφερόμενου οξυγόνου και την πιθανή καθυστέρηση της ανάπτυξης του εμβρύου. Παρά
ταύτα, τα μέχρι τώρα στοιχεία δείχνουν ότι λόγω της λειτουργίας προσαρμοστικών
μηχανισμών η κατανάλωση οξυγόνου από το έμβρυο παραμένει σχετικά σταθερή.
• Αύξηση της θερμοκρασίας του σώματος
Κατά τη διάρκεια έντονης άσκησης η περισσότερη ενέργεια μετατρέπεται σε θερμότητα.
Το μεγαλύτερο μέρος της παραγόμενης θερμότητας διαχέεται από το δέρμα, αλλά ένα
μικρό τμήμα αυτής παραμένει στο σώμα με αποτέλεσμα την αύξηση της θερμοκρασίας
του σώματος. Η αύξηση αυτή της θερμοκρασίας μεγεθύνεται όταν το ασκούμενο άτομο
είναι αγύμναστο ή αφυδατωμένο ή ασκείται σε υγρό και θερμό περιβάλλον. Η σοβαρή
υπερθερμία έχει συνδυασθεί με συγγενείς ανωμαλίες του εμβρύου και αποβολές. Έτσι, θα
μπορούσε η υπερθέρμανση της εγκύου κατά τη διάρκεια της άσκησης να προκαλέσει
υποθετικά αυξημένο κίνδυνο για το έμβρυο. Όμως, οι μέχρι τώρα παρατηρήσεις στους
ανθρώπους έχουν δείξει αυξημένη θερμορύθμιση κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης που
δρα προστατευτικά εμποδίζοντας την εμφάνιση της υπερθερμίας.
• Μείωση μμεταφοράς γλυκόζης προς το έμβρυο
Στο δεύτερο ήμισυ της εγκυμοσύνης παρατηρείται φυσιολογικά μείωση της ευαισθησίας
των μυών στη δράση της ινσουλίνης με στόχο τη διατήρηση της γλυκόζης για τις
αυξημένες ανάγκες του εμβρύου. Σε αντίθεση, κατά τη διάρκεια της αερόβιας σωματικής
άσκησης, είναι γνωστό ότι αυξάνεται η ευαισθησία του μυϊκού συστήματος στη δράση της
ινσουλίνης με επακόλουθο την αυξημένη χρησιμοποίηση γλυκόζης από τους μμυς. Έτσι
τίθεται θεωρητικά το ερώτημα κατά πόσο οι ανάγκες σε γλυκόζη τόσο της ασκούμενης
μμητέρας όσο και του εμβρύου μπορούν να ικανοποιηθούν πλήρως και ταυτόχρονα.
Πράγματι, οι περισσότερες μελέτες έχουν δείξει ότι η άσκηση κατά το δεύτερο ήμισυ της
εγκυμοσύνης έχει υπογλυκαιμικό αποτέλεσμα. Για το λόγο αυτό απαιτείται
συμπληρωματική λήψη υδατανθράκων από την έγκυο πριν τη σωματική άσκηση
Μείωση σωματικού βάρους του νεογνούΠολλές μελέτες έχουν δείξει μείωση του σωματικού βάρους (περίπου κατά 400 γραμ )
των νεογνών, μητέρων με έντονη σωματική άσκηση κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Η
μείωση αυτή αντανακλά κατά κύριο λόγο μείωση του υποδόριου λίπους του νεογνού. Η
μείωση του σωματικού βάρους, ωστόσο, δεν συνοδεύεται από γνωστές βραχυπρόθεσμες ή
μακροπρόθεσμες δυσμενείς επιπτώσεις για το νεογέννητο. Πράγματι, παραμένει
αναπάντητο το ερώτημα κατά πόσο το αυξημένο σωματικό βάρος του νεογνού, που
κυρίως οφείλεται σε αυξημένο λιπώδη ιστό, αποτελεί πλεονέκτημα ή μειονέκτημα για τη
μελλοντική ανάπτυξη του παιδιού. Πρέπει δε να τονιστεί ότι δεν έχει παρατηρηθεί
ενδομήτρια καθυστέρηση της ανάπτυξης των εμβρύων ασκούμενων μητέρων.
• Κίνδυνος πρόωρου τοκετού
Κατά τη διάρκεια της άσκησης απελευθερώνονται ορμόνες όπως η νοραδρεναλίνη και η
αδρεναλίνη. Όμως η νοραδρεναλίνη προκαλεί συσπάσεις της μήτρας που θα μμπορούσαν
να οδηγήσουν σε πρόωρο τοκετό ωστόσο, τα μμέχρι τώρα στοιχεία δείχνουν ότι δεν
παρατηρείται αυξημένη συχνότητα πρόωρων τοκετών σε ασκούμενες εγκύους γυναίκες.
Απόλυτες αντενδείξεις άσκησης
Η παρουσία μιας τουλάχιστον από τις παρακάτω καταστάσεις συνεπάγεται με απαγόρευση
οποιασδήποτε άσκησης:
• διαγνωσμένη καρδιακή νόσος.
• Πρόωρη ρήξη υμένων (Σπάσιμο “νερών”).
• Κίνδυνος πρόωρου τοκετού (πρόωρες συστολές).
• Ανεπάρκεια τραχήλου.
• Πρόδρομος πλακούντας.
• Ιστορικό 3-4 αποβολών.
• ίδυμη ή τρίδυμη κύηση.
• Επιβράδυνση ενδομήτριας ανάπτυξης.
• Υπερτασική νόσος της εγκυμοσύνης.
• Κολπική αιμορραγία.
Συμφώνα με τα παραπάνω κάθε γυναίκα θα πρέπει να ακολουθεί ένα πρόγραμμα ειδικής
φυσικοθεραπείας κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, του τοκετού και της λοχείας ώστε η
περίοδος της εγκυμοσύνης να αποτελεί ένα ευχάριστο κομμάτι της ζωής της, χωρίς
προβλήματα και δυσάρεστες επιπλοκές.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου